La Befana en de Drie Koningen

Heb je onze vorige blog nog niet gelezen? Lees hem terug om meer te leren over het Catalaanse Kerst-houtblok dat cadeautjes uitpoept!

Italië, een land met een rijke geschiedenis en een levendige cultuur, heeft een groot aantal tradities die tot de verbeelding spreken. Het verhaal van La Befana springt eruit als een gezellige viering die een uniek tintje geeft aan de Italiaanse feestdagen. La Befana, vaak de Italiaanse kerstheks genoemd, is een geliefd personage dat in de nacht van 5 op 6 januari de huizen afreist om cadeautjes te brengen aan kleine kinderen.

Toen ik in Italië woonde vond ik het eerst moeilijk om te begrijpen waarom kinderen zo enthousiast waren over een heks die Befana heette. Nu ik er echter wat meer onderzoek naar heb gedaan ben ik zelf ook fan!

De legende van La Befana

De legende van La Befana zit diepgeworteld in eeuwenoude Italiaanse folklore. Volgens het verhaal waren de Drie Wijzen, ook bekend als de Wijzen, op reis om het pasgeboren kindje Jezus te vinden. Ze stopten bij de nederige woning van een oude vrouw genaamd Befana om de weg te vragen. Befana had het echter heel druk met allerlei dagelijkse taken en moest de Drie Wijzen helaas afwijzen.

Later veranderde Befana van gedachten en besloot ze zich bij de Wijzen aan te sluiten. Ze pakte allerlei geschenken voor het kindje Jezus bijeen en vertrok toen op haar bezemsteel om de Wijzen in te halen. Echter kon ze ondanks haar inspanningen zowel de Wijzen als het kindje Jezus niet vinden. Befana heeft zich echter nooit laten afschrikken en zet haar zoektocht tot op de dag van vandaag voort. Ze bezoekt elk jaar de huizen van kinderen in de hoop het Heilige Kind te vinden.

Deze legende ontstond in de 13e eeuw aanvankelijk in Rome en de omliggende gebieden, maar in de afgelopen eeuw is La Befana een geliefde traditie in heel Italië geworden. Vandaag de dag wordt La Befana in het hele land geëerd en is het uitgegroeid tot een nationaal symbool. In de regio's Marche, Umbrië en Latium, de oude Pauselijke Statan, is La Befana nog altijd steeds hecht aan de Driekoningen verbonden en Urbania wordt beschouwd als haar officiële thuis.

De nacht van La Befana

Voordat we dieper ingaan op de nacht van La Befana is het belangrijk dat we eerst wat over Driekoningen vertellen. Zoals je misschien al weet is Driekongingen een feestdag die vooral het bezoek van de Wijzen aan het kindje Jezus en de doop van Jezus door Johannes de Doper herdenkt.

Driekoningen wordt in veel landen herdacht met gezelligheid en allerlei lekkernijen. Kinderen vinden ook vaak kleine cadeautjes in hun schoenen als symbool van de offers die de Wijzen aan het kindje Jezus gaven. Verder speelt water ook vaak een symbolische rol in verband met de doop van Jesus.

In Italië gaat La Befana ’s nachts op 5 januari de lucht in op haar bezemsteel en vliegt ze van huis naar huis om cadeautjes en lekkernijen aan kinderen te geven. Families laten vaak een bord met lekkernijen zoals panettone, torrone en een glas wijn, achter, om haar in hun huis te verwelkomen (na hoe veel glazen wijn mag je eigenlijk niet meer vliegen?). Er wordt gezegd dat La Befana door de schoorsteen naar binnen komt om cadeautjes voor lieve kinderen en een brok steenkool voor stoute kinderen achter te laten.

Torrone: een zeer verslavend soort noga uit Italië. Er zou echt een waarschuwing op de verpakking moeten staan want ik kan er met mijn vingers niet van afblijven! Het is een traditioneel Italiaans nougat snoepje gemaakt van eiwit, honing en geroosterde noten - amandelen, hazelnoten, pistachenoten, walnoten of een combinatie meerdere noten. Om maar niet te spreken over Panforte! Voor deze zoete, plakkerige lekkernij zou ik de hele wereld afreizen!

Het Befana Festival

De komst van La Befana wordt in heel Italië met groot enthousiasme gevierd. In veel steden worden ter ere van haar feestelijke evenementen georganiseerd. Het feest gaat vaak gepaard met kleurrijke optochten, muziek, dans en een oergezellige sfeer voor iedereen! Het Befana Festival biedt families de gelegenheid om lekker samen te zingen, dansen, eten en ronduit te genieten van de betoverende atmosfeer.

Zoals ik al in eerdere blogs zei, is geen enkel authentiek Italiaans festival compleet zonder veel en lekker eten. La Befana is daar zeker geen uitzondering op. De lekkernijen die bij deze feestelijke gelegenheid horen zijn onder andere zoete kolen, kleine koekjes die bekend staan als befanini, en de Torta di Befana - een cake waar een gedroogde boon in verstopt zit. De gelukkige die de boon in zijn plak vindt, wordt gekroond tot koning of koningin van de dag.

Het is het zeker waard om rond de tijd van het Befana festival naar Italië te reizen! Misschien denk je dat januari geen geweldige tijd is om op reis te gaan, maar daar ben ik het niet mee eens. Ten eerste is het in januari heel rustig waardoor de prijzen ook meevallen. Ten tweede is de temperatuur in Italië vrij aangenaam. In deze tijd van het jaar zit Rome rond de 12°C en Florence rond de 11°C.

Als je besluit om op bezoek te geen dan is de Cavalcade dei Magni in Florence, waarbij zo'n 700 mensen in renaissancekledij te paard door het historische centrum van de stad rijden zeker een aanrader. De Cavalcade dei Magni vindt zijn oorsprong in de 15e eeuw en werd voor het eerst georganiseerd door de di Medici familie, die tijdens de Renaissance over Florence regeerde. Iedereen kan tot op de dag vandaag genieten van het feestelijke nalatenschap van de de Medici familie. Om je echt in de gezellige traditie onder te dompelen, raad ik je aan om te verblijven in de Suite di Medici Loft. Deze centraal gelegen loft is de perfecte uitvalsbasis om alle festivals vanuit te bezoeken. Als je toe bent aan wat een wat rustigere activiteit, dan kan je om 10:00 de Sint-Pietersbasiliek bezoeken voor een Driekoningen Mis van de paus zelf!

La Befana… het feest van de lieve heks. Wie had ooit bedacht dat heksen aardig konden zijn? Toch ben ik best wel verliefd geworden op deze sympathieke heks en haar eeuwige zoektocht.

Als 6 januari aanbreekt, worden kinderen wakker om de verrassingen te ontdekken die de vriendelijke kerstheks heeft achtergelaten. Helaas symboliseren de cadeautjes wel het einde van de dit vreugdevolle feest en moet iedereen eraan geloven dat de magie voorgoed voorbij is… nou ja voorgoed… totdat ze weer in januari langs komt vliegen!